iudc Wjÿrla f,i u;aøjH Ndú;h yd Bg úi÷ï
› ,xldfõ u;a Wjÿr laI‚lj fyda uE;ld,Skj we;s jQjla fkdfõ' l%s'j' 1505 § ,xldj mD;=.SiS wdl%uKhg ,la jQ w;r tl, § mD;=.Siska úiska wìx lEu ,xldjg yÿkajd fok ,È' l%ufhka › ,xldj ;=< wìx lEu iudc m%Yakhla f,iska u;=ùu ksid fï iïnkaOfhka 1867 wxl 19 orK wìx iy lxid wd{d mk; mkjk ,È'› ,xldfõ uE;la jk f;la u;a øjH Wjÿfrys m%Odk u;aøjHla jQfha .xcd iy wìx h' .xcd hkq nyq,j Ndú;d jk weíneys ldrlhls' flfia kuq;a 70 oYlh wjidkfha § b;d m%n,; u u;aøjHla jk fyfrdhska Ndú;h › ,xldj ;=< jHdma; jkakg úh' fuh m%Odk jYfhka u úfoaYSh ixpdrlhka .ejfik fld<U" yslalvqj jeks m%foaYhkaj,g iSud jqjo j¾;udkh jk úg fuys Ndú;h §m jHdma;j oel .; yels fõ' fuys Nhdklu ;;A;ajh jkafka u;a øjH yd iu ;;ajhg m;a ù ;sîuhs'
iudc Wjÿrla f,i u;aøjH .eg,qfõ j¾Okh i|yd n,mE m%Odk;u fya;= idOl lSmhla yÿkd .; yelsh' fï i|yd n,mEï lrk ,o m%Odk;u idOlhla jQfha 1978 § y÷kajd ÿka újD; wd¾Ól m%;sm;a;shhs' újD; wd¾Ól l%uh u;aøjH m%Yakh kj uqyqKqjrlska j¾Okh ùu i|yd n,mEï lrk ,È' wdkhk iy wmkhk iSudjka ,sys,a ùu u; cd;Hka;r .kqfokq by< hEu;a" W;=re kef.kysr jd¾.sl m%pKav;ajh we;s jSu;a" fm!oa.,sl wxYhg cd;Hka;r fj<o lghq;=j,g wjir ,eîu;a ksidfjka u;a øjH cdjdru yryd uqo,a bmhSug fndfyda wh ;e;a lrk ,È'
› ,xldfõ msysàu o u;aøjH m%Yakh iudc m%Yakhla f,i j¾Okh ùu i|yd úYd, jYfhka ;=vq ÿka lreKls' › ,xldfõ wjidkjg" ,xldjg wdikak m%foaY folla f,dalhgu u;aøjH ksmojk yd fnodyßk l,dm folla ùuhs' tA wkqj kef.kysr foiska iaj¾Kuh ;%sfldaKh f,i yeÈkafjk ,d´ih" ;dhs,ka;h" nqreuh we;=¿ l,dmh o" ngysßka iaj¾K pkaøjxlh f,i yeÈkafjk we*a.ksia:dkh" brdkh" mdlsia:dkh we;=¿ l,dmh o msysgd we;' › ,xldj fuu l,dm folgu ueÈka msysgd ;sîu › ,xldfõ wNd.Hhls'
u;a øjH Ndú;h i|yd ;j;a m%Odk f,i n,mEï lrk ,o idOlhla jkafka › ,xldfõ ixpdrl jHdmdrhhs' ixpdrlhka cd;Hka;r u;aøjH m%jdylhka f,i lghq;= lsÍu ksid › ,xldfõ ol=Kq m<df;a kdß.u" yslalvqj" WKjgqk yd kef.kysr fjrf<a mdisl=vd" l,al=vd" wdre.ïfí jeks ixpdrl m%foaY fï jk úg;a u;aøjH ;s;afmd<jhs ù yudrh'
uE; ld,Skj u;a øjH iïnkaOfhka ;=vq fok m%Odk;u m%jK;djla jkafka ueofmrÈ. fiajh lrk › ,dxlsl ldka;djka u;aøjH m%jdykhg fhdod .ekSuhs' tfukau › ,xldfõ hqO iufha§ hqO wú cdjdru yryd o u;aøjH jHdma;sh by< .sh njg idlaIs idOl mj;S' fï jk úg;a › ,xldfõ u;aøjH cdjdru i|yd weußldkq ud*shd yd lfgdard ixúOdk iDcqju ueÈy;a jQ njg wkdjrKhka mj;S'
u;aøjH iïnkaO mqoa., w;awvx.=jg .ekSï lsysmhl o;a; my; wdldrhg fmkajd osh yelsh' ^2021&
· 2021 jif¾§ u;aøjH iïnkaOfhka w;awvx.=jg .;a uq¿ mqoa.,hska ixLHdj 110, 031 ls' u;aøjH iïnkaO w;awvx.=jg .ekSïj,ska 50,412 la (46%) fyfrdhska i|yd;a"
· mqoa.,hska 33,171 la (30%) .xcd i|yd;a"
· mqoa.,hska 11,068 (10%) flar< .xcd i|yd;a"
· ufkdaúoHd;aul øjH i|yd mqoa.,hka 381la" mqoa.,hka 19la fldfldka i|yd o, yISia i|yd mqoa.,hska 47 fofkl= o w;awvx.=jg f.k we;'
2020 jirg idfmalaIj w;awvx.=jg .ekSï 02%lska 2021 j¾Ifha jeä ù we;'
fï jk úg › ,xldj ;=< Crystal Meth fkdfyd;a whsia mdi,a <uqka w;r m%p,s; jk wdldrfhys m%jK;djla fmkakqï lrhs'
whsia ys uQ,drïNh u;aøjHhla iudchla úkdY lrkafka flfiao hkak ms<sn| we;af;a m%nkaOhls' whsia mQ¾j.dñhd jk Methamphetamine m<uq jrg c¾udkq ridhk{hska úiska ;=kajk rhsla iufha§ fidhd .kakd ,§' kj T!IOhg flá idhksl w;ayod ne,Sï ,nd § tys W;af;acl .=K i|yd y÷kd .kakd ,§' fuu øjHh msßmyÿ lr zm¾úákaz f,i weiqreï lr zfmmaz fm;a;la f,i idudkH ck;dj fj; wf,ú lrk ,§' ^Pervitin& blaukska .Dy‚hka iy isiqka w;r ckm%sh jQ w;r thg ^Volksdrugz& fyda ^Peoplezs Drugz& hk wkaj¾: kduh ,enq‚'
oekg mj;sk u;aøjH m%Yakh i,ld ne,Sfï§ whsia .%Eï 5lg jeä m%udKhla <Õ ;nd .ekSu iïnkaOfhka fpdaokd t,a, jk ´kEu mqoa.,hl=g urK oKavkh mekùfï n,h fY%aIaGdêlrKhg mjrd we;' 2022 wxl 41 ork ji úi" wìx iy wka;rdhlr T!IO ^ixfYdaOk& mk; hgf;a wêlrKh fj; n,;, mjrd we;s nj wêlrK yd nkaOkd.dr lghq;= rdcH wud;H wkqrdO chr;ak uy;d mejiSh'
u;aøjH Ndú;h ksid mek kÕsk w;s úYd, iudc .eg¨jla jkafka ish Èú kid .ekSug fm<îuhs' u;a øjH Ndú;fhka miqj we;sjk udkisl úlD;sfhka mqoa.,hd ish Èú kid .ekSug fm<ôh yelsh' u;a øjH Ndú;h ksid urKhg m;a ùu fyda wl¾uKH ;;a;ajhg m;a jqjfyd;a mjq, ;=< mek k.sk .eg¨ w;suy;a h' uQ,sl mjq, hk ixia:dj ì| jeáh yelsh' th mqoa.,hdg muKla fkdj iuia; iudchg u ydksodhs lreKls'
2021 jif¾ osia;s%la wkqj u;aøjH iïnkaO w;awvx.=jg m;a mqoa.,hka my; wdldrfhka fmkakqï l< yels fõ'
u;aøjH iïnkaO w;awvx.=jg .ekSïj,ska jeä m%udKhla 62] jd¾;d ù we;af;a niakdysr m<df;ka jk w;r miqj ol=fKka 11] iy uOHu m<df;ka 5] o"wvqu wkqmd;h jk 2'1] u;aøjH iïnkaO w;awvx.=jg .ekSï W;=re m<df;ka jd¾;d úh'
wfkla w;g rfÜ cd;sl Okfhka úYd, m%udKhla fuu u;a øjH .eg¨j ksid úkdY ù hhs' úfYaIfhka úfoaY úksuh úYd, m%udKhla jd¾Islj msgrg j,g we§ hhs' isrlrejka iïnkaOfhka nkaOkd.dr kv;a;= lsÍfï ks,OdÍkag jegqma f.ùu" kvq lghq;= iïnkaO wêlrK úhoï yd u;a øjH kdYl lghq;= i|yd fmd,Sishg yd wdrlaIl wxY i|yd jd¾Islj úYd, uqo,a m%udKhla jeh lsÍu iudc m%Yakhla jkafka h' ÿï îu iïnkaOfhka o iudc m%Yak .Kkdjla mek ke.S we;' f,dal fi!LH ixúOdkh m%ldY lrk wkaoug is.rÜ ÿu wdY%s; f,v frda. j,ska jirlg ñ,shk 2'5l muK mqoa.,hska ixLHdjla Ôj;laIhg m;a fõ'fïjd w;r yoj;a frda."ms<sld"isfrdaisia iy tïIiSud hk frda. nyq, fõ'
u;aøjH Ndú;h i|yd .; yels m%Odk; u mshjrka lSmhls' fuys§ uQ,sl mshjrla úh hq;= jkafka" u;aøjH Ndú;fhka we;s úh yels ydkslr wksIag M, úmdl ms<sn| f;dr;=re fkdfhla wdldrfhka myod §uhs' foaYkd u.ska yd idlÉPd iuq¿ meje;aùu u.ska" mdi,a isiqkag fï .ek wjfndaOhla ,ndÈh yels h' fï i|yd M,odhS il%Sh mshjr yels muK .ekSu ´kEu rchl uQ,sl j.lSuls' ksoiqkla jYfhka" m%d:ñl uÜgfï isg isiqkg fï i|yd m%fhdackj;a úh yels jevigyka mdi,a úIh ud,djg we;=<;a lrkakehs wOHdmk fomd¾;fïka;=jg n, lr isáh yels h' isiqkaf.a fkd ìf|k wjOdkhla ,eìh yels ;rug fuu jev igyka wdl¾Ij;a yd n,j;a úh hq;=h' u;ameka yd u;aøjH j,ska isÿúh yels ydksh oeä f,i ms<sìUq jkfia fïjd ilia úh hq;=h'
nkaOkd.dr.; lsÍu yryd u;a øjH Ndú;d lrkakka ;=< ìhla we;s lSÍu yd Tjqka iudcfhka wE;a lr ;eîu is÷ l< yelsh' fï yryd wfkl=ka u;a øjH ;=<ska wE;a lsÍu isÿ l< yelsh'
m%;sldr yd mqkre;a:dmk fiajdjka yryd o u;aøjH i|yd úiÿï fiúh yelsh' wka;rdhlr T!IO md,l cd;sl uKav,h uÕska u;aøjH j,g weíneys jQjka i|yd fkajdisl m%;sldr uOHia:dk y;rla fï jk úg;a l%shd;aul lrhs'
1' ;,x.u mqkre;a:dmk uOHia:dkh
2' kjos.ka;h mqkre;a:dmk uOHia:dkh
3' .d,a, mqkre;a:dmk uOHia:dkh
4' uykqjr mqkre;a:dmk uOHia:dkh
mqkre;a:dmk fiajd uKav,h úiska mj;ajkq ,nk m%;sldr jevigyfka ld,iSudj jirlg jeä fõ' fkajdisl m%;sldr i|yd fiajdodhlhka uOHia:dkfha udi folla /£ isáh hq;=h' f.ùula iuÕ .kqfokqlrejka we;=<;a lr .ekSfï Èk ^14& l m%;sldr jevigykla o we;' fkajdisl ld,h wjika jQ miq" fiajdodhlhd kej; we;sùu je<elaùfï jevigykg we;=<;a úh hq;=h' fiajdodhlhdf.a m%lD;su;a ùfï l%shdj,shg iyh ùug iy wmyiq yeÕSï iuÕ lghq;= lsÍug foudmshka $ Ndrlrejka wjYH fõ'
fkajdisl jevigykg idudkH Ôjk rgdjkag wkql+, l%shdldrlï iy w;aoelSï we;=<;a fõ' .kqfokqlrejkag i;sfha Èkj, úêu;a m%;sldr jevigykla" ijia ld,fha iy i;s wka;fha jHqy.; l%shdldrlï wvq fõ'
m%;sldr lsrSfï ls%hdldrlï f,i"
lKavdhï WmfoaYkh" ;ks mqoa., WmfoaYkh" mjq,a WmfoaYkh" wOHdmksl jevigyka isoq lsrSu" ufkda wOHdmk jevigyka isoq lsrSu" ix.S; Ñls;aid" l,d Ñls;aid jevigyka isoq lsrSu" úfkdaodiajdo jevigyka isoq lsrSu" wd;;s l<ukdlrKh ^YdÍßl jHdhdu" Ndjkd" fhda.& lsrSu" .Dyia: iy t<suyka úfkdaod;aul l%shdldrlï" jD;a;Sh mqyqKq jevigyka" fi!LH oekqj;a lsÍfï jevigyka wdosh isoq l< yelsfõ'
óg wu;rj wmrdO jd¾;d lsÍfï l%uh jvd;a idOdrK iy ld¾hlaYu lsÍu" wmrdO pQÈ;hkaf.ka idlaIslrejkag t,a, jk n,mEï wju lsÍu" wmrdO úu¾Yk l%shdmámdáh ksishdldr j isÿ jkafka o hkak fidhd ne,Su i|yd wêldÍ n,hla iys; wdh;khla msysgqùu" foaYmd,k w;fmùï wju lsÍu" wmrdOlrejkag /ljrK ,ndfok whg úreoaO j oeä kS;s ieliSu" wmrdOlrejkaf.a kï .ï iy Tjqka iïnkaO wmrdO ck;dj w;r kS;Hdkql+, j m%isoaO lsÍfï hdka;%Khla ieliSu" u;aøjH kvq lghq;= yels;dla blaukska lsÍfï hdka;%Khla ieliSu yd u;aøjH cdjdrïlrejkag urK o~qju ,nd §u wdÈh yryd fuu u;aøjH iudc m%Yakh wju uÜgulg f.k wd yelsh'
-වන්දනා ඩයස්-