MACO

Monday, 20 August 2018

කාන්තාව සහ ශ්‍රී ලංකා විවාහ නීතිය

ශ්‍රී ලංකාවේ නීතිය තුළ ඇති විවාහා නීතිය ඉතා ප්‍රබල මෙන් ම වැදගත් නීතියකි. එකී විවාහ නීතිය අප රට තුළ ප්‍රධාන වශයෙන් කොටස් තුනකට වර්ගීකරණය කර දැක්විය හැකි ය. එනම්, 

01. සාමාන්‍ය නීතිය හෙවත් පහතරට නීතිය
02. උඩරට නීතිය
03. මුස්ලිම් නීතිය

වශයෙනි.


විවාහය යනු පිරිමි පාර්ශවයේ කෙනෙකු හා ගැහැණු පාර්ශවයේ අයෙකු  එකිනෙකා සහ සම්බන්ධ වීමයි. මිනිස් සත්ත්වයෙකුගේ ජීවිතයේ වැදගත්ව හා තීරණාත්මක සංධිස්ථානයක් වශයෙන් මෙය දැක්විය හැකි ය. එවන් වූ විශේෂ හැරවුම් ලක්ෂයක පවතින විවාහය තුළ ඉතා වැදගත් ස්ථානයක් ගැහැණිය විසින් හිමි කර ගනු ලබයි. විවාහයත් සමග විවාහයට පත් වන දෙපාර්ශවයට ම විශේෂ වගකීමක් හා අයිතිවාසිකමක් ඇති වේ. ශ්‍රී ලංකාවේ පවතින විවාහ නීතිය යටතේ කාන්තාවට ඇති අයිතිවාසිකම් පිළිබද මෙහි දී සාකච්ඡා කෙරේ.අප රට තුළ කාන්තාවකගේ අයිතිවාසිකම් වැඩි වශයෙන් ම ආරක්ෂා වන්නේ සාමාන්‍ය නීතියෙන් වේ. උඩරට නීතියෙන් හා මුස්ලිම් නීතියෙන් කාන්තාවන්ගේ ස්වාධීනත්වය හා ආරක්ෂාවට වැඩි රැකවරණයක් අත් නොවේ. එය සැබැවින් ම කනගාටුවට හේතුවක් වේ.

සාමාන්‍ය නීතියෙන් විවාහයට යටත් වන පුද්ගලයින් කොටසට  පහතරට වාසිකත්වය  ඇති පුද්ගලයින්, යාපනයේ  වාසිකත්වය ඇති පුද්ගලයින්, හින්දු භක්තිකයින් සහ ක්‍රිස්තියානි භක්තිකයින් විශේෂයෙන් ම අයත් වන අතර උඩරට විවාහයට යටත් විය හැක්කේ උඩරට වාසිකත්වය හිමි පුද්ගලයින්ට පමණක් වේ. මුස්ලිම් විවාහයට ඇතුළත් විය හැකි පුද්ගලයින් වන්නේ ඉස්ලාම් ධර්මය වැලදගත් පුද්ගලයින්ට පමණක් වීම විශේෂත්වයකි.

සාමාන්‍ය නීතියේ දී කාන්තාවන් විවාහ ගිවිසගත් කල එකී කාන්තාවට නීතියෙන් විශාල පිලිසරණක් හිමි වන අතර කාන්තාව විවාහ සහතිකයට අත්සන් තබා තමාගේ අයිතිවාසිකම්, ආරක්ෂාව, රැකවරණය, නීතිය ඉදිරියේ දී ආරක්ෂා කර ගන්නා අතර එම විවාහය අවලංගු කිරීම ද සිදු වන්නේ දිසා අධිකරණයක් මගින් ලබා දෙනු ලබන දික්කසාද තීන්දුවක් මගින් ම වේ. 

උඩරට විවාහයක් ලියා පදිංචි කර ඉන් පසු එම විවාහය දික්කසාද කිරීමට අවශ්‍ය වුවහොත් එම අවලංගු කිරීම පළාතේ ප්‍රාදේශීය ලේකම්තුමාට අවුරුද්දක් දෙදෙනා වෙන් වී සිටි බවට කරුණු කාරණා ඉදිරිපත් කොට ඉන් අනතුරු ව දික්කසාදය ලබා ගත හැකි ය. මෙයින් කාන්තාවගේ ආරක්ෂාවට සහ රැකවරණයට නීතියෙන් නිසි ආරක්ෂාවක් නොලැබී ඇත.

මුස්ලිම් නීතියේ දී කාන්තාව විවාහ සහතිකයට තම අත්සනක්වත් යොදන්නේ නැත. ඉන් කාන්තාවන්ට ඇති වී ඇත්තේ ඉතාමත් අල්ප අයිතිවාසිකමක් පමණි. සහෝදරියක්, බිරිදක්, මවක් වන කාන්තාව රටේ සංවර්ධනයට ඉමහත් දායකත්වයක් දක්වනු ලබන අතර කාන්තාවගේ විවාහ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීමේ දී විශාල මෙහෙවරක් සිදු වන්නේ සාමාන්‍ය විවාහ නීතියෙන් මිස අනිකුත් විවාහ වලින් නොවේ. 

මේ ආකාරයට ශ්‍රී ලංකාව තුළ දක්නට ලැබෙන විවාහ නීතිය මගින් කාන්තාවට හිමි වන ස්ථානය සහ හිමි වී ඇති ස්ථානය මේ මගින් නිරූපණය වන බව කිව යුතුය.





පී.වන්දනා යසාංගි ඩයස්
මුද්‍රිත මාධ්‍ය I පැවරුම

HS/2015/0181

Sunday, 19 August 2018

ලාංකේය සිතුවම් කලාව තුළ නිරුවත අවභාවිතය

නිරුවත වූ කලී මිනිසාට අරුම දෙයක් නොවේ. අරුම වචනයක් ද නොවේ. මන්දයත් උත්පත්තියේ දී ම උරුම කරගෙන එන උපන් ඇදුම වන්නේ ද නිරුවත වන හෙයිනි. කුඩා වයසේ පටන් වැඩි වියට පත් වෙද්දී සාමාන්‍ය හැගීමක් ව තිබූ නිරුවත අතිශය පුද්ගලික වූ ද සිත තුළ එකිනෙකා පිළිබද කුතුහලයක් ඇති කරන්නා වූ ද අපූර්ව වූ හැගීමකට පෙරලී විලිවසාගැනීමටත් නිරුවත ආරක්ෂා කර ගැනීමටත් මිනිසා පෙලඹිණි. ඔවුනොවුන් අයත් සංස්කෘතීන් තුලින් ඒ කෙරෙහි ඔවුහු යොමු කෙරෙති.


සත්‍යයෙන් ම නග්න සිරුරක් තුළ සැග ව ඇත්තේ අපූර්ව වූ කලාත්මක රිද්මයකි. ලාලිත්‍යයකි. "කලාවෙන් තොර ලොවක් නැත්තේ ය". යන කියමනට සාපේක්ෂ ව මෙකී නග්නත්වයට කලා කෙත තුළ ඇත්තේ ඉහළ ම ස්ථානයකි. අතීතයේ පටන් සිතුවම් කලාව තුළ බොහෝ ශිල්පීන් නග්නත්වය ප්‍රබල සංකේතයක් කොට ගත්හ. ඓතිහාසික යුගයේ පටන් ගලා ආ මෙය ග්‍රීක රෝම යුගයන් හීදී ප්‍රබල ව නැගී සිටියි. ඉන්පසු පුනරුද යුගයේ සිට පැබ්ලෝ පිකාසෝ, හෙන්රි ටුවර් වැනි සත්‍යවාදී හා ව්‍යුක්තවාදී ශිල්පීන්ගේ ග්‍රහණයට ද නතුව වෙනස් ම ආකාරයකින් සමාජ ගත වෙයි. වර්තමානය වන විට "නග්නත්වය" ම කලාව තුළ දිය හැකි උපරිම තත්ත්වය ජාත්‍යන්තර ශිල්පීන් ලබා දී ඇති බවට සැකයක් නොමැත. 

නමුත් වර්තමානය වන විට දී ලාංකීය සමාජය තුළ "නිරුවත" යන වචනය පවා එක්තරා මට්ටමකට කොටු වූ සීමා වූ අයුරක් දක්නට තිබේ. එයට හේතුව ලාංකීය සංස්කෘකිය තුළින් ශිෂ්ඨ යැයි කියා ගන්නා යම් යම් දේවල් තුළ නිරුවත කපා හැර ඇති නිසා විය හැකි ය. නමුත් වර්තමාන සමාජය තුළ අසන්නට දකින්නට ලැබෙන ඇතැම් සිදුවීම් තුලින් ප්‍රත්‍යක්ෂ වන්නේ නම් සංස්කෘතිය තුළ දමා ඇති ඇතැම් සීමා නිසා මිනිස් මනස විකෘති වී ඇති බව මෙන් ම  ශිෂ්ඨත්වය " නග්නත්වය" වැනි තේමාවක් යොදා ගෙන නිදහස් නිර්මාණයක් බිහි කිරීම අසීරු කටයුත්තක් ව ඇත. ඒ ඒ ලාංකීය ප්‍රේක්ෂකයාට කලාව තුලින් දකින සුන්දරත්වය වෙන් කොට හදුනා ගත නොහැකි වීම හා ඔහු උප සංස්කෘතිය තුළ ගතානුගතික වී ඇති නිසා ය. ලාංකීය කලාව තුළ නිරුවත අපහාසයට ලක් වීම ප්‍රධානත ම සාධකය මෙයයි.

සිස්ටයින් දෙව් මැදුර තුල ඇති "අවසන් විනිශ්චය" සිතුවම ඇදි මයිකල් ආන්ජලෝ වරක් මෙසේ පවසයි..

"අසැබි බව ඇත්තේ අපි දකින දේ තුල නොවූ අතර අප සිත් තුල ය". 

සැබැවින් ම සත්‍යය එයයි. වෙනස් කල යුත්තේ කලාව නොව ප්‍රේක්ෂකයාගේ චින්තනයයි. 



පී.වන්දනා යසාංගි ඩයස්
මුද්‍රිත මාධ්‍ය I පැවරුම
HS/2015/0181

Thursday, 9 August 2018

1970 දශකයේ ලාංකේය සිංහල සිනමාව

           සිනමාව යනු සාමූහික ප්‍රකාශන මාධ්‍යයකි. චිත්‍රපටය, සිනමාව, චලන චිත්‍රය  හෝ මූවි යන වචන වලින් හැදින්වෙන මාධ්‍යෙය්  ඓතිහාසික වර්ධනය පිළිබද කෙරෙන විස්තරය චිත්‍රපට ඉතිහාසය තුළ අන්තර්ගත වේ. චිත්‍රපට ඉතිහාසය යනු 19 වන ශතවර්ෂයේ අගභාගයේ සිට වර්තමානය දක්වා වසර 100 කට අධික කාලයක් පුරා විහි දී යන්නකි. 20 වන හා 21 වන ශතවර්ෂ තුළ ජනමාධ්‍ය තුළින් සන්නිවේදනය සහ විනෝදාස්වාදය ඇතුළත් ඉතාමත් වැදගත් ක්ෂේත්‍රයක් ලෙස සිනමාව හැදින්විය හැකි ය. මෙහි පදනම වනුයේ දෘෂ්ටියේ  අඛණ්ඩතාවයයි. 

         ලාංකේය සිනමාවේ ආරම්භය ලෙස සැලකෙන්නේ 1925 දී නූර්බායි විසින් නිපදවනු ලැබූ රාජකීය වික්‍රමය යි. මෙහි එන්.එම්.පෙරේරා ප්‍රධාන නළුවා වන අතර ප්‍රධාන නිලිය වූයේ සිබිල් ෆීට් වේ. ඉන්පසුව සිංහල සිනමාවේ ආරම්භය ලෙස සලකනුයේ  එස්.එම්.නායගම් විසින් 1947 දී නිෂ්පාදනය කල කඩවුණු පොරොන්දුවයි. පසුව 1956 දී ආචාර්ය ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස් මහතා විසින් රේඛාව නිෂ්පාදනය කරනු ලැබුයේ එය ප්‍රථම එලිමහන් චිත්‍රපටය ලෙසිනි. 

       70  දශකය ලාංකේය සිනමාව තුළ නොමැකෙන මතක සටහන් ලෙස නිර්රාමාණ රාශියක් බිහි වූ කාල වකවානුවකි. 

මෙම දශකය තුළ බිහි වූ නිර්මාණ කිහිපයක් ලෙස පහත නිර්මාණ දැක ගත හැකි ය.

ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස්                                                           
අක්කර පහ                                                                         
මඩොල් දූව
චණ්ඩියා
නිධානය

 ඩී.බී.නිහාල්සිංහ 
වැලිකතර

ධර්මසේන පතිරාජ                                       
වලුමත්වූවෝ                        
නිම් වළල්ල                                                                                                     
වෙස් ගත්තෝ
පලගැටියෝ

වසන්ත ඔබේසේකර  
අහස්ගව්ව
එයා දැන් ලොකු ළමයෙක්

එච්.ඩී.ප්‍රේමරත්න                                                                
සිකුරුලියා                                                                         
අපේක්ෂා                                                                           
මංගල තෑග්ග
ආදර හසුන

ටයිටස් තොටවත්ත
හදයා
හාර ලක්ෂය

විජය ධර්ම ශ්‍රී                                                                       
දුහුලු මලක්                                                                       

සිරිල් වික්‍රමගේ 
සිහින ලොවක්

            70 දශකයේ සිංහල සිනමාවේ සීඝ්‍ර වර්ධනයක් දැක ගත හැකි වු කාලයක් වන අතර රටේ පැවති යම් යම් බාධක හා සමාජ දේශපාලනමය  අර්බුද නිසා 80 දශකයේ අගභාගය වන විට මෙරට සිංහල සිනමාව සීඝ්‍ර ලෙස කඩා වැටීමකට ලක් විය.මෙම කාල වකවානුවේ බිහි වූ බොහෝ නිර්මාණ තුළ එකී සමාජයේ දැවෙන ගැටලු මෙන් ම දේශපාලන කටයුතු ද ගැබ් කොට තිබූ බව නොරහසකි. එයට  ගත හැකි කදිම නිදර්ශන කිහිපයක් පහත සදහන් පරිදි විස්තර කල හැකිය.

             70 දශකයේ නිර්මාණය වූ විශිෂ්ටත ම නිර්මාණයක් ලෙසට ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස් ගේ නිධානය (1972) ගත හැකි ය. මෙහි ගාමිණී ෆොන්සේකා විලී හාමුගේ චරිතය නිරූපණය කල අතර මාලිනී ෆොන්සේකා අයිරින්ගේ චරිතයට පණ පෙවී ය. ප්‍රේමසිරි කේමදාසයන් විසින් සංගීත අධ්‍යක්ෂනය ද සිදු කරන්නට විය. සිංහල සිනමා වංශ කතාවේ හොද ම කැමරාකරණය වූ මෙහි කැමරා ශිල්පියා වූයේ එම්.එස්.ආනන්දන් වේ. ජී.බී.සේනානයකයන්ගේ පලිගැනීම ග්‍රන්ථය ආශ්‍රය කොට ගෙන ඇත. මෙහි එළිහන් රූගත කිරීම් සිදු කරනු ලැබුවේ රන්ගිරි දඹුලු විහාරයේ දී ය. මෙම චිත්‍රපටය පුරාවට ම විලී නැමැති ධනපතික චරිතය හමුවේ ඔහුගේ අවශ්‍යතා සපුරා ගැනීමට අයිරින් නැමැති නිර්ධන පාන්තික ස්ත්‍රීය භාවිතා කිරීම පෙන්නුම් කරනු ලබයි. මෙමගින් ධනපති පංතිය හමුවේ නිර්ධන පාන්තිකයන් මුහුණ දෙනු ලබන ගැටලු යන සමාජ ගැටලුව විවරණය කරනු ලබයි. පංති ව්ශමතාවය සහ ධනය බෙදී යාමේ අස්ථාවරත්වය නිසා මෙය වඩා විග්‍රහ කල හැකි ය.








         









 - ආචාර්ය ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස්  -                                                                         -  නිධානය -


            එලෙසට ම 1974 දී ධර්මසේන පතිරාජයාණන් විසින් නිර්මාණඛය කල අහස් ගව්ව සිනමා නිර්මාණය ද වැදගත් නිර්මාණයකි. විමල් කුමාර ද කොස්තා, මාලිනී ෆොන්සේකා, ස්වර්ණා මල්ලව ආරච්චි මෙහි රංගන ආයකත්වය දැක් වූවන්නන් විය. මෙරට දේශපාලනික සිනමාවේ ආරම්භය ද සිදු වූයේ මෙම අහස්ගව්ව චිත්‍රපටයෙනි. එමෙන් ම වම් ඉවුරේ සිනමාවේ ආරම්භය ද සිදු විය. මෙහි ප්‍රධාන සමාජ ගැටලුවක් වන තරැණ රැකියා විරැකියාව, තරැණ අසහනය, තරැණ පීඩනය ආදී වැන්නවුන් පිළිබද සාකච්ඡා කරයි.  උපාධිධාරී තරැණයනි පිරිසක් සැමදාම ගැසට් පත්‍රය බැලීමත් හා අවසානයේ ඔවුන්ට නගර සභාවේ කුණු ට්‍රැක්ටරය එලවීමට සිදු වීමත් ප්‍රදර්ශනය කරයි. එමගින් එවකට මෙරට පැවති දේශපාලන අවුල් වියවුල් හා ස්ථාවර දේශපාලනයක් පවතීනම් විරැකියාව තුරන් වේ යන අදහස ද නිරූපණය කරනු ලබයි. මෙම චිත්‍රපටය අවසන් වනුයේ ලෙපාලියක දර්ශනයකිනි. 71 දී සිදු වූ කැරැල්ල මගින් ඇති වූ ජාති වාදී කෝලාහල, කර්මාන්තශාලා ගිනි තැබම වැනි දේශපාලනික අස්ථාවරත්වය පිළිබද මෙහි ඉතා හොදින් සාකච්ඡා වන බව කිව යුතු ය.




           








                                                                -  අහස්ගව්ව  -
                               



              - ධර්මසේන පතිරාජ -

නිධානය සහ අහස්ගව්ව යන සිනමා නිර්මාණ මෙන් ම තවත් වැදගත් නිර්මාණයක් ලෙස ධර්ම‍සේන පතිරාජයන් 1978 දී නිර්මාණය කල බඹරු ඇවිත් චිත්‍රපටය දැකිව්ය හැකි ය. මෙම චිත්‍රපටයේ බේබිහාමු මහත්තයාගේ චරිතය නිරූපණය කරනු ලැබුවේ විජය කුමාරතුංග විසිනි. ප්‍රධාන නිලියගේ චරිතය නිරූපණය කරනු ලැබුවේ මාලිනී ෆොන්සේකා විසිනි. හොදම ගීතමය ජවනිකා සහිත චිත්‍රපටය ද මෙය වන අතර එහි සංගීත අධ්‍යක්ෂණය කරනු ලැබුවේ ප්‍රේමසිරි කේමදාසයානන් වේ. මෙම චිත්‍රපටයේ දක්නට ලැබෙන්නේ මාක්ස්වාදී රාමුවකි. එලෙසට ම නිර්ධන පාන්තිකයන් ගේ ධනය ධනපතීන් අයුතු ලෙස සූරාගෙන කෑම හොදින් නිරෑපනය කොට ඇත. මුහුදු ගිහින් අල්ලන් එන මාළු අස්වැන්නෙන් කොටසක් ධනපතීන්ට ලබා දීම අනිවාර්ය වේ. එමෙන් ම ලිංගික සූරා කෑම යන ගැටලුව ද මෙහි හෙලන්ගේ චරිතය මගින් නිරූපනය වේ. එමෙන් ම මුලදී ඉතා සාමකාමී ව තිබූ වෙරළ තීරය පසු ව ඇන්ටන්, වීරේ වැනි චරිත පැමිණිම නිසා නොසන්සුන් වේ. අවසානයේ මිනීමැරුම් තුනක් ද සිදු වේ. පංති විෂමතාවය පිළිබද බොහෝ විට මෙමගින් කතා කරනු ලැබේ. එමෙන් ම කැස්බෑ මරණ දර්ශනය මුවමනින් ම වාරණය කර ඇත. නමුත් එකල ධනපති සමාජය තුළ මෙය භාවිතා විය. මේ ආදී බොහෝ සාමාජීය හා දේශපාලනමය කරැණු කාරණා මෙම චිත්‍රපටය ආශ්‍රෙයන් නිරෑපණය වී ඇති බව නිව යුතු ය. එකල සමාජය තේමා කොට ගෙන නිර්මාණය වී ඇති බව ද දැකගත හැකි ය. දේශපාලන සිනමාවේ ස්ථාවරත්වය බඹරු ඇවිත් චිත්‍රපටය මත නිර්මාණය වී ඇති බව කිය හැකි ය.





මේ අයුරින් බලන කල 70 දශකයේ ලාංකේය සිනමාව සමාජය තුළ වැදගත් මෙහෙවරක් ඉටු කර ඇති බව කිව හැකි අතර එමගින් එකල මෙරට පැවති සමාජ හා දේශපාලනමය ගැටලු පිලිබද ව ලෝකය හමුවේ සාකච්ඡාවට ලක් කර ඇති බව එම කාලය තුළ නිර්මාණය වූ සිනමා නිර්මාණ දෙස බලන කල මැනවින් පෙනී යයි.



පී.වන්දනා යසාංගි ඩයස්
මුද්‍රිත මාධ්‍ය I පැවරුම
HS/2015/0181